ភ្នំពេញ : ការសម្លាប់រង្គាលមួយនៅសាលាបឋមសិក្សា ដាន់ប្លេន (Dunblane) នាទីក្រុងដាន់ប្លេន(Dunblane) នៃប្រទេសស្កុតបានកើត ឡើងនាថ្ងៃទី១៣ខែមីនាឆ្នាំ១៩៩៦ ។ ថូម៉ាស ហេមីលតុន (Thomas Hamilton)មានអាយុ៤៣ឆ្នាំបានចូលទៅក្នុងសាលាដោយកាន់អាវុធ ខ្លី ៤ ដើម និងបានបាញ់សម្លាប់កុមារ ១៦ នាក់ និងមនុស្សពេញវ័យម្នាក់មុននឹងសម្លាប់ខ្លួនឯង ។ ប្រៀបជាមួយ ការសម្លាប់រង្គាលនៅ Hungerford កាលពីឆ្នាំ ១៩៨៧ និងការបាញ់ប្រហារនៅ Cumbria កាលពីឆ្នាំ២០១០ការសម្លាប់រង្គាលនៅសាលា ដាន់ប្លេន (Dunblane) នៅតែជាការសម្លាប់ដ៏សាហាវមួយក្នុងចំណោមការប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋដ៏សាហាវបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអង់គ្លេស។
ការជជែកដេញដោលជាសាធារណៈបានកើតឡើងក្រោយពីព្រឹត្តិការណ៍ទាំងនេះ ដោយផ្តោតសំខាន់លើច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធនៅចក្រភពអង់គ្លេស ។ មានការស្នើសុំជាសាធារណៈជា ច្រើន ដែលអំពាវនាវឲ្យហាមឃាត់កម្មសិទ្ធិ លើអាវុធជាលក្ខណៈឯកជន និងឲ្យមានការស៊ើប អង្កេតផ្លូវការទៅលើ ការសម្លាប់រង្គាលខាងលើ ។ ឆ្លើយតបទៅនឹងការតស៊ូមតិ ខាងលើច្បាប់ វិសោធនកម្មស្តីពី ការគ្រប់គ្រងអាវុធឆ្នាំ ១៩៩៧ និងវិសោធនកម្មស្តីពី ការគ្រប់គ្រងអាវុធឆ្នាំ១៩៩៧ (លេខ២) ត្រូវបានអនុម័តចូលជាធរមាន ដោយដាក់ឲ្យម្ចាស់អាវុធឯកជននៅក្នុងចក្រភព អង់គ្លេសក្លាយជាខុសច្បាប់។
រឿងរ៉ាវនៃការបាញ់សម្លាប់គឺយ៉ាងដូច្នេះ, នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមីនាឆ្នាំ១៩៩៦ ថូម៉ាស ហេមីលតុន ដែលអត់មានការងារធ្វើ ដែលមានអតីតភាពជាអ្នកមើលថែហាង និងធ្លាប់ជាមេដឹកនាំកាយឫទ្ធិមួយរូប បានដើរចូលទៅសាលាបឋមសិក្សាដាន់ប្លេន ប្រដាប់ដោយកាំភ្លើងខ្លីម៉ាក Browning HP 9 mm ពីរដើម និងកាំភ្លើងខ្លីរេវុលវែរចំនួន ២ ដើម ម៉ាក Smith & Wesson .357 Magnum។ អាវុធទាំងអស់នេះគឺគាត់កាន់កាប់ដោយស្របច្បាប់ ។ តាមច្បាប់ដែលគាត់មាន គាត់កាន់កាប់គ្រាប់ចំនួន ៧៤៣ គ្រាប់ ហើយធ្លាប់បានបាញ់ចំនួន ១០៩ ដងមកហើយ។ ក្រោយពីការស៊ើបអង្កេតរបស់ប៉ូលិស បានឲ្យដឹងថា លោក ហេមីលតុន បានដាក់កាំភ្លើងក្នុងអាវធំ។
ក្រោយពីទៅដល់ផ្លូវចូលសាលា លោក ហេមីលតុន (Hamilton) បានដើរសំដៅទៅកន្លែងហាត់កាយសម្ព័ន្ធ ហើយបានបាញ់ប្រហារចូលទៅក្នុងបន្ទប់កូនសិស្សអាយុពី ៥ ទៅ ៦ ឆ្នាំ ដោយ បានសម្លាប់ឬបង្ករបួសពួកគេទាំងអស់គ្នា។ កុមារចំនួន១៥នាក់បានស្លាប់ជាមួយគ្រូបង្រៀនម្នាក់ គឺលោក គ្វេន មេយ័រ (Gwen Mayor) ។ លោកគ្រូបង្រៀនត្រូវបាន ហេមីលតុន សម្លាប់ដោយ សារគាត់ព្យាយាមការពារកុមារទាំងនោះ។ បន្ទាប់មកលោកហេមីលតុន ចេញពីកន្លែងហាត់កាយ សម្ព័ន្ធតាមច្រកគ្រាអាសន្ន។ ពីទីលានកន្លែងក្មេងលេងខាងក្រៅ គាត់បានបាញ់ចូលទៅក្នុងបន្ទប់ រៀនមួយ ។ គ្រូបង្រៀនម្នាក់នៅក្នុងបន្ទប់រៀននោះបានដឹងជាមុនថាមានបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរកំពុងកើត មាន ហើយគាត់បានប្រាប់កុមារទាំងនោះឲ្យពួននៅក្រោមតុ ។ ក្បាលគ្រាប់កាំភ្លើងភាគច្រើនបានបៀមជាប់ក្នុងសៀវភៅ និងសម្ភារៈផ្សេងៗទៀត ។ បន្ទាប់មកគាត់បានបាញ់សំដៅលើក្រុមកុមារដែលកំពុងដើរលើផ្លូវដើរ ធ្វើឲ្យគ្រូម្នាក់រងរបួស ។ ហេមីលតុន បានត្រឡប់ទៅកន្លែងហាត់កាយ សម្ព័ន្ធ ជាមួយនឹងកាំភ្លើងរេវុលវែរមួយដើម ហើយបានបាញ់មួយគ្រាប់បញ្ចូលមាត់សម្លាប់ខ្លួនឯងមួយរំពេច។
កុមារ ១១ នាក់ និងមនុស្សពេញវ័យ ៣ នាក់ ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យភ្លាមៗ ពេល ដែលឡានសេវាសង្គ្រោះបន្ទាន់បានមកដល់។
ចេតនារបស់លោក ហេមីលតុន នៅមិនទាន់ត្រូវបានគេលាតត្រដាងនៅឡើយ ។ កន្លងមកមាន ការប្តឹងចោទប្រកាន់ជាច្រើនទៅកាន់អាជ្ញាធរប៉ូលិស ស្តីពីរឿងដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឥរិយាបថគួរ ឲ្យសង្ស័យរបស់គាត់ចំពោះកុមារាជាច្រើនរូបដែលបានចូលរួមក្នុងក្រុមយុវជនដែលរូបគាត់ផ្ទាល់ ជាអ្នកដឹកនាំ ។ ការមន្ទិលជាច្រើនបានកើតមានឡើងមុនពេលមានការសម្លាប់រង្គាល ។ ការផ្តោតអារម្មណ៍ជាពិសេសទៅលើលោក ហេមីលតុន គឺរឿងអនាចារលើកុមារ ។ មានបណ្តឹងជាច្រើន ត្រូវបានគេប្តឹងពាក់ព័ន្ធនឹងការណ៍ដែលគាត់ បានថតរូបកុមារាអាក្រាតពាក់កណ្តាលខ្លួន ដោយមិនមានការយល់ព្រមពីឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ។
លោក ហេមីលតុន គឺជាមេដឹកនាំក្រុមកាយឫទ្ធិម្នាក់ នៅតំបន់ ស្ទើលីង (Stirling) ទី៤ និងទី៦ ហើយនិងតំបន់ស្ទើលីងសៀរ (Stirlingshire) ទី២៤ របស់សមាគមកាយរឫទ្ធិ ។ មានការប្តឹងមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងភាពជាអ្នកដឹកនាំ របស់គាត់ចំនួនពីរលើក ដែលធ្វើឲ្យគេចាប់អារម្មណ៍គឺ នៅពេលក្មេងក្នុងក្រុមកាយឫទ្ធិត្រូវបង្ខំឲ្យចូលដេកជាមួយលោក ហេមីលតុន នៅក្នុងរថយន្តវែនរបស់គាត់ អំឡុងពេលការធ្វើដំណើររុករកទៅកាន់តំបន់ខ្ពង់រាបមួយ ។ ដីកាចោទរបស់កាយឫទ្ធិទៅលើ លោក ហេមីលតុន ត្រូវគេដកចេញវិញ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៤ ប៉ុន្តែអធិការប៉ូលិសស្រុក បានប្រកាសថា “គាត់ជាប់នឹងមន្ទិលស្តីពីការប៉ុនប៉ងផ្នែកសីលធម៌ចំពោះកុមារា”។
ហេមីលតុន បានថ្លែងក្នុងលិខិតមួយថា ពាក្យចាមអារ៉ាមអំពីគាត់នាំឲ្យមានការខាតបង់ ក្នុងការរកស៊ីរបស់គាត់នៅឆ្នាំ១៩៩៣។ គាត់ក៏បានត្អូញត្អែរទៀតថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែកន្លងទៅ ការខំប្រឹងប្រែងរៀបចំក្លឹបយុវជនរបស់គាត់ ត្រូវទទួលរងនូវការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីអាជ្ញាធរប៉ូលិសក្នុងមូលដ្ឋាន ហើយនិងចលនាកាយឫទ្ធិ។
ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងឡាយដែលគាត់បានប្តឹង មានសមាជិកសភាប្រចាំតំបន់ គឺលោក ម៉ៃឃើល ហ្វរសៃថ៍ (Michael Forsyth) និងម្ចាស់ក្សត្រិយានី អេលីហ្សាបែត (Elizabeth)។ នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ មានសមាជិកសភាមួយរូបទៀត គឺលោក ចច រ៉ូបឺតសាន់ (George Robertson) ដែលរស់នៅ ដាន់ប្លេន (Dunblane) បានត្អូញត្អែរទៅកាន់លោកសមាជិកសភា ហ្វរសៃថ៍ អំពីក្លឹបយុវ ជនក្នុងមូលដ្ឋានរបស់លោក ហេមីលតុន ដែលកូនប្រុសរបស់គាត់ក៏បានចូលរួមដែរ។
ថ្ងៃបន្ទាប់ក្រោយពីការសម្លាប់រង្គាលមក លោក រ៉ូបឺតសុន បាននិយាយអំពីជម្លោះរវាងលោក ជាមួយលោក ហេមីលតុន គឺនៅក្នុងផ្ទះរបស់លោក។
នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៦ គឺ ៦ ថ្ងៃក្រោយការសម្លាប់រង្គាល សាកសពរបស់តូម៉ាស ហេមីលតុន ត្រូវគេបូជានៅក្នុងពិធីឯកជនមួយ៕
អត្ថបទ សរសេរបានល្អណាស់ ប៉ុន្តែ គ្មានរូបភាព ដាក់ភ្ជាប់ជាមួយ ដូចជាខ្វះអ្វីម៉្យាង !!!
អរគុណសម្រាប់ យោបល់ល្អរបស់អ្នក ។